Europejski Akt Dostępności 2025 – jak się przygotować na zmiany w przepisach? 

Wstęp

Nowe przepisy obejmą również e-commerce – co oznacza, że sklepy internetowe będą musiały spełniać konkretne wymagania dotyczące funkcjonalności, czytelności i użyteczności. I choć może to brzmieć jak kolejna formalność, w rzeczywistości mówimy o zmianie, która dotknie zarówno projektowania interfejsów, jak i samej struktury serwisów – niezależnie od tego, czy działasz na WordPressie, WooCommerce, czy innej platformie. 

 W tym artykule wyjaśnimy: 

• czym właściwie jest Europejski Akt Dostępności i dlaczego dotyczy również małych sklepów, 
• jakie produkty i usługi obejmuje dyrektywa, 
• co oznacza dostępność w praktyce i jak ma się do WCAG 2.1, 
• jak przygotować swój sklep internetowy krok po kroku – bez paniki, ale z wyprzedzeniem. 

 Zamiast traktować te zmiany jak problem, warto zobaczyć w nich szansę – na poprawę jakości serwisu, wzrost konwersji i dotarcie do klientów, którzy do tej pory mogli trafiać na niewidzialne bariery.

Gotowy na konkrety? Zacznijmy od początku.

Europejski Akt o Dostępności – nowe zmiany

Unia Europejska już od lat zwraca uwagę na problem cyfrowego wykluczenia – zjawiska, które sprawia, że część społeczeństwa nie ma realnego dostępu do usług online, nawet jeśli technicznie są one „publiczne” i dostępne przez internet. Brak możliwości poruszania się po stronie bez użycia myszy, brak opisów obrazków dla czytników ekranu, zbyt niski kontrast tekstu, formularze niemożliwe do wypełnienia z poziomu klawiatury – to wszystko wyklucza setki tysięcy użytkowników każdego dnia. 

Europejski Akt o Dostępności jest odpowiedzią na te problemy – ale nie tylko. To również krok ku stworzeniu spójnego, jednolitego rynku wewnętrznego, gdzie każdy konsument ma takie same prawa i możliwości, niezależnie od kraju, w którym mieszka, czy urządzenia, z którego korzysta. 

Co istotne, EAA to dyrektywa, która zobowiązuje przedsiębiorców do działania. Dotyczy firm prywatnych – tych dużych, średnich, ale w wybranym zakresie także mikroprzedsiębiorstw. Jeśli oferujesz produkty lub usługi w sektorach objętych dyrektywą (handel online, media, bankowość, transport, komunikacja), musisz się dostosować, aby być gotowy do czerwca 2025 roku. 

Ale co dokładnie oznacza „dostępność”? Jakie produkty i usługi obejmuje EAA? Czy są wyjątki? Jakie są realne konsekwencje dla firm, które zignorują przepisy? I najważniejsze – jak wdrożyć zmiany mądrze, bez chaosu i zyskiem dla własnego biznesu? 

1.1 Co obejmuje EAA? – zakres dyrektywy w praktyce 

Europejski Akt o Dostępności obejmuje produkty i usługi, które uznano za fundamentalne dla codziennego funkcjonowania obywateli. Przykłady? 

• strony i aplikacje sklepów internetowych, 
• terminale płatnicze i biletomaty, 
• aplikacje bankowe i serwisy transakcyjne, 
• platformy streamingowe i urządzenia RTV, 
• e-booki i czytniki cyfrowe, 
• systemy biletowe i rezerwacyjne w transporcie. 

1.2 Kogo EAA dotyczy bezpośrednio? 

Obowiązki dotyczą czterech kluczowych grup: 

• producentów – muszą projektować sprzęt i oprogramowanie zgodnie z wymaganiami, 
• importerów – ponoszą odpowiedzialność za zgodność sprowadzanych produktów, 
• dystrybutorów – oferowanie produktów niespełniających wymagań EAA jest zabronione, 
• usługodawców – czyli firmy działające online: od banków po sklepy i przewoźników.

1.3 Mikroprzedsiębiorcy – czy też muszą się dostosować? 

Tak, ale w ograniczonym zakresie. Jeśli prowadzisz jednoosobową działalność lub zatrudniasz mniej niż 10 osób i masz obroty poniżej 2 mln euro rocznie – możesz być zwolniony z części obowiązków dokumentacyjnych. Ale nadal musisz zadbać o podstawową dostępność. Dlaczego? 

• To warunek zaufania klientów. 
• To sposób na lepszą konwersję. 
• To zabezpieczenie przed negatywną opinią lub skargą. 

1.4 Jakie są cele EAA – i co mają wspólnego z Twoim biznesem? 

 Choć EAA to dyrektywa prawna, jej fundamentem jest logika dostępnego rynku: 

• Wyrównanie szans – każdy ma prawo kupować, oglądać, korzystać. 
• Zwiększenie konkurencyjności – firmy rywalizują uczciwie, na równych zasadach. 
• Likwidacja barier cyfrowych – dostępność nie jest luksusem, tylko normą. 
• Ułatwienie rozwoju – zamiast dostosowywać się do różnych przepisów krajowych, firmy mogą tworzyć jeden, jednolity system zgodny z EAA. 

Dlaczego dostępność cyfrowa to dziś konieczność?

Jeszcze kilka lat temu temat dostępności cyfrowej pojawiał się głównie w kontekście instytucji publicznych i obowiązków administracyjnych. Dziś stał się integralną częścią strategii każdej firmy, która planuje rozwijać się w przestrzeni cyfrowej – zwłaszcza w e-commerce. Regulacje nadążają za realnymi potrzebami rynkowymi. 

Współczesny klient oczekuje nie tylko estetyki i funkcjonalności, ale również dostępności – czyli możliwości skorzystania ze strony internetowej lub aplikacji w sposób prosty, intuicyjny i bez ograniczeń technicznych. Dla wielu użytkowników to absolutna konieczność, a nie preferencja. Brak możliwości obsługi sklepu bez użycia myszy, brak kontrastu, czy niedostosowany interfejs – to wszystko sprawia, że użytkownik opuszcza stronę i szuka alternatywy. 

W tym sensie dostępność nie jest już cechą dodatkową – staje się standardem konkurencyjności. 

Chcesz być na bieżąco z nowościami w cross-border i e-commerce?

Zapisz się do Cross-Border Letter i otrzymuj co 2 tygodnie garść wartościowych newsów!

2.1 Kto naprawdę potrzebuje dostępności? 

Grupa użytkowników, dla których dostępność cyfrowa jest kluczowa, jest znacznie większa, niż wielu przedsiębiorców zakłada: 

• osoby z niepełnosprawnościami sensorycznymi (niewidomi, niedowidzący, niesłyszący), 
• osoby z ograniczeniami motorycznymi (np. bez możliwości użycia myszy), 
• seniorzy, 
• osoby z zaburzeniami poznawczymi (np. dysleksją, ADHD, autyzmem), 
• użytkownicy mobilni w trudnych warunkach – np. w podróży, na słabym łączu, z małym ekranem. 

W samej Unii Europejskiej mieszka ponad 87 milionów osób z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. To ogromny segment klientów, który jest często pomijany w projektowaniu platform cyfrowych. Uwzględnienie ich potrzeb to nie tylko odpowiedzialność społeczna, ale także czysto biznesowa decyzja. 

2.2 Lepsza dostępność = lepszy UX 

Projektowanie z myślą o dostępności przynosi korzyści wszystkim użytkownikom – nie tylko tym, którzy korzystają z technologii wspomagających. Prosty interfejs, przejrzysta nawigacja, jednoznaczne komunikaty i formularze ułatwiają korzystanie z serwisu każdemu użytkownikowi – niezależnie od jego wieku, doświadczenia czy poziomu znajomości technologii. 

Badania pokazują, że firmy, które wdrożyły zasady dostępności cyfrowej: 

• notują wzrost konwersji o średnio 20%, 
• zmniejszają liczbę porzuceń koszyka o nawet 25%, 
• poprawiają czas przebywania na stronie i współczynnik powracających użytkowników. 

2.3 Dostępność wpływa na SEO i widoczność w sieci 

Zgodność strony internetowej ze standardami WCAG 2.1 przekłada się bezpośrednio na lepszą optymalizację wyszukiwań. Strony dostępne są lepiej indeksowane przez wyszukiwarki, ponieważ zawierają: 

• logiczną strukturę nagłówków, 
• opisy alternatywne (alt text) dla obrazów, 
• semantyczny kod HTML, 
• dobrze skonstruowane formularze i elementy interaktywne. 

W efekcie dostępność to nie tylko kwestia zgodności z przepisami, ale również czynnik wspierający ruch organiczny i efektywność kampanii marketingowych

Produkty i usługi objęte EAA – co musisz dostosować?

Europejski Akt Dostępności (EAA) precyzyjnie wskazuje, które kategorie produktów i usług podlegają obowiązkowi zapewnienia dostępności. Lista ta nie jest ogólna – to zamknięty katalog obejmujący technologie, urządzenia i usługi kluczowe dla funkcjonowania w społeczeństwie cyfrowym.  

3.1 Produkty objęte dyrektywą EAA 

Poniższe urządzenia i technologie muszą być dostępne dla użytkowników z różnymi ograniczeniami funkcjonalnymi: 

a) Sprzęt komputerowy i systemy operacyjne

• Obsługa bez użycia myszy (nawigacja klawiaturą), 
• Kompatybilność z czytnikami ekranowymi, 
• Możliwość powiększania treści i zmiany kontrastu, 
• Interfejsy zgodne z urządzeniami asystującymi (np. obsługa głosowa, przełączniki ruchowe). 

b) Urządzenia mobilne (smartfony, tablety)

• Sterowanie głosowe i funkcje powiększania, 
• Możliwość zmiany układu interfejsu, 
• Obsługa standardów dostępności systemowych (VoiceOver, TalkBack). 

c) Terminale samoobsługowe

• Bankomaty, biletomaty, infokioski, terminale płatnicze: 
• Ekrany dotykowe o wysokim kontraście, 
• Syntezatory mowy, 
• Klawiatury z alfabetem Braille’a, 
• Fizyczna dostępność dla osób poruszających się na wózkach. 

d) Czytniki e-booków

• Zmiana wielkości czcionki i kontrastu, 
• Możliwość zmiany kolorystyki tła i tekstu, 
• Funkcja konwersji tekstu na mowę (TTS), 
• Zgodność z zewnętrznymi technologiami asystującymi. 

e) Sprzęt RTV

• Telewizory, dekodery, odtwarzacze multimedialne: 
• Możliwość włączenia napisów i audiodeskrypcji, 
• Intuicyjna obsługa dostępnych funkcji (np. menu napisów), 
• Przystosowanie do korzystania z pilotów alternatywnych. 

3.2 Usługi objęte dyrektywą EAA 

EAA obejmuje również konkretne rodzaje usług, które muszą być świadczone w sposób zgodny z wymaganiami dostępności – zarówno w wersjach internetowych, jak i mobilnych. 

a) E-commerce

• Sklepy internetowe, marketplace’y, platformy B2B: 
• Strony i aplikacje zgodne z WCAG 2.1 (poziom AA), 
• Obsługa czytników ekranowych, 
• Alternatywne opisy obrazów (alt text), 
• Nawigacja bez użycia myszy (klawiatura, przełączniki), 
• Kontrast tekstu i przycisków min. 4.5:1, 
• Formularze zgodne z technologiami asystującymi 

b) Usługi bankowości detalicznej

• Serwisy transakcyjne, aplikacje mobilne banków: 
• Czytelne, dostępne interfejsy (np. powiększanie czcionki), 
• Opcje kontaktu przez czat tekstowy lub wideo z tłumaczem PJM, 
• Informacje o produktach i operacjach finansowych w wersji czytelnej dla czytników. 

c) Telekomunikacja

• Operatorzy sieci, dostawcy internetu: 
• Portale klienta i aplikacje zgodne z WCAG, 
• Dostępna infolinia (np. alternatywna forma pisemna), 
• Faktury i regulaminy w formacie możliwym do odczytania. 

d) Usługi medialne i audiowizualne

• Serwisy VOD, stacje telewizyjne, portale streamingowe: 
• Obowiązkowe napisy i audiodeskrypcja do treści, 
• Możliwość regulacji tych funkcji z poziomu interfejsu, 
• Informacje o programach w wersji alternatywnej. 

e) Transport pasażerski

• Koleje, linie lotnicze, przewoźnicy drogowi i wodni: 
• Strony do rezerwacji biletów zgodne z WCAG, 
• Informacje pasażerskie w wersji tekstowej i dźwiękowej, 
• Możliwość zakupu biletów i korzystania z informacji w formie dostępnej dla osób z dysfunkcjami wzroku i słuchu. 

3.3 Zakres techniczny wymagań – wspólne cechy 

 Choć produkty i usługi są różne, dyrektywa EAA nakłada na wszystkie następujące wspólne wymagania: 

• Interfejsy muszą być intuicyjne, logiczne i przewidywalne, 
• Obsługa musi być możliwa bez użycia wzroku, słuchu lub precyzyjnych ruchów, 
• Treści muszą być postrzegalne, zrozumiałe i operowalne, 
• Systemy muszą być kompatybilne z czytnikami ekranowymi, TTS, alternatywnymi urządzeniami wejścia. 

WCAG 2.1 – fundament techniczny dostępności cyfrowej

Europejski Akt Dostępności (EAA) w odniesieniu do stron internetowych i aplikacji mobilnych jednoznacznie odwołuje się do standardu WCAG 2.1, czyli Web Content Accessibility Guidelines – zestawu międzynarodowych wytycznych opracowanych przez konsorcjum W3C. WCAG określa zasady projektowania i kodowania treści cyfrowych w taki sposób, aby były one dostępne dla wszystkich użytkowników, niezależnie od rodzaju niepełnosprawności. 

Dla e-commerce oznacza to, że każda strona sklepu, aplikacja mobilna, formularz kontaktowy, interfejs zakupowy czy baner promocyjny musi spełniać konkretne wymogi zgodne z WCAG 2.1 na poziomie AA – czyli poziomie wymaganym przez EAA jako standard minimalny. 

4.1 Struktura WCAG 2.1 – cztery zasady dostępności 

Wytyczne WCAG 2.1 zorganizowane są wokół czterech fundamentalnych zasad, określających, co to znaczy, że treść cyfrowa jest dostępna: 

 a) Postrzegalność (Perceivable)

Informacje i elementy interfejsu muszą być przedstawione w sposób, który umożliwia ich odbiór przynajmniej jednym zmysłem. 

Wymagania: 

• Alt texty dla obrazów, 
• Napisy i audiodeskrypcja dla wideo, 
• Strukturalna hierarchia nagłówków (H1–H6), 
• Czytelny kontrast tekstu i tła, 
• Możliwość zmiany rozmiaru tekstu o min. 200% bez utraty zawartości. 

b) Funkcjonalność (Operable)

 Użytkownik musi być w stanie obsługiwać wszystkie funkcje interfejsu – niezależnie od używanego urządzenia czy ograniczeń ruchowych. 

 Wymagania: 

• Pełna obsługa za pomocą klawiatury, 
• Unikanie treści migających (np. błysków powyżej 3 razy na sekundę), 
• Wyraźne wskazanie aktualnego fokusu (np. podświetlenie aktywnego przycisku), 
• Możliwość pominięcia powtarzających się bloków (skip linki), 
• Spójna nawigacja w całym serwisie. 

c) Zrozumiałość (Understandable)

 Zarówno treści, jak i sposób interakcji muszą być logiczne i przewidywalne dla użytkownika. 

 Wymagania: 

• Jasny, prosty język komunikatów, 
• Etykiety i instrukcje do każdego formularza, 
• Komunikaty o błędach i sugestie ich poprawy, 
• Spójność struktury strony i interfejsów (np. ten sam przycisk zawsze działa tak samo). 

d) Solidność (Robust)

 Treści muszą być technicznie poprawne i kompatybilne z szerokim zakresem technologii wspomagających – obecnych i przyszłych. 

 Wymagania: 

• Poprawna semantyka HTML, 
• Użycie atrybutów ARIA, jeśli wymagają tego komponenty dynamiczne, 
• Unikanie błędów walidacji kodu, 
• Zgodność z czytnikami ekranu i technologiami alternatywnego dostępu. 

4.2 Poziomy zgodności WCAG – co musisz wdrożyć? 

 Wytyczne WCAG dzielą się na trzy poziomy zaawansowania: 

• Poziom A – minimalna zgodność (bardzo podstawowa dostępność), 
• Poziom AA – obowiązkowy poziom zgodności wymagany przez EAA, 
• Poziom AAA – poziom zaawansowany (zalecany, ale nie wymagany). 

 Każda firma objęta EAA musi spełniać co najmniej poziom AA. Wdrożenie tego poziomu obejmuje m.in.: 

• opis alternatywny dla każdego obrazu, 
• odpowiedni kontrast kolorystyczny, 
• dostępność interfejsów dla użytkowników bez użycia myszy, 
• formularze z jednoznacznymi komunikatami, 
• obsługę przez technologie wspomagające. 

4.3 Jak ocenić zgodność sklepu internetowego z WCAG 2.1? 

Istnieją zarówno automatyczne, jak i manualne metody audytu zgodności: 

 Narzędzia automatyczne: 

• WAVE – wizualna analiza dostępności (plugin i web), 
• axe DevTools – narzędzie deweloperskie do testów WCAG, 
• Google Lighthouse – część Chrome DevTools, audyt dostępności + wydajności, 
• Accessibility Insights – audyt krok po kroku z Microsoftu. 

Testy ręczne: 

• Przegląd działania strony z użyciem tylko klawiatury (Tab/Shift+Tab), 
• Symulacja korzystania z czytników ekranu (NVDA, VoiceOver, TalkBack), 
• Analiza kontrastu kolorów za pomocą WebAIM Contrast Checker, 
• Sprawdzenie kolejności fokusu oraz poprawności formularzy. 

4.4 Wdrożenie WCAG w praktyce – na co zwrócić uwagę w e-commerce? 

 Najczęstsze elementy, które wymagają dostosowania w sklepach internetowych: 

• Przyciski zakupowe – muszą mieć jednoznaczne etykiety, odpowiedni kontrast i widoczny fokus, 
• Obrazy produktów – wszystkie muszą mieć opis alt, uwzględniający cechy produktu, 
• Formularze zakupowe i rejestracyjne – czytelne, z informacją o błędach i pomocnymi etykietami, 
• Menu i nawigacja – obsługiwalne klawiaturą, bez pułapek nawigacyjnych, 
• Zawartość dynamiczna (pop-upy, slider) – zgodna z ARIA i możliwa do obsłużenia bez myszy, 
• Aplikacje mobilne – responsywność, obsługa gestów, TTS, poprawna kolejność fokusu. 

Sprawdź, jak należy dostosować swój sklep czy konto na marketplace pod kątem wymagań GPSR: Rozporządzenie GPSR – co to jest?

Jak wdrożyć EAA w e-commerce – krok po kroku

Dostosowanie platformy sprzedażowej do Europejskiego Aktu Dostępności (EAA) wymaga systematycznego podejścia, współpracy między działami oraz znajomości zarówno technologii, jak i przepisów prawnych. Poniżej przedstawiam kompletny proces transformacji e-commerce zgodny z EAA – od analizy po wdrożenie i utrzymanie.

5.1 Etap 1: Przeprowadzenie audytu dostępności 

Pierwszym krokiem w procesie wdrożenia jest dokładna analiza obecnego stanu strony lub aplikacji pod kątem zgodności z WCAG 2.1 oraz wymaganiami EAA. 

 Jak wykonać audyt? 

• Skorzystaj z narzędzi automatycznych (WAVE, Lighthouse, axe DevTools), 
• Zatrudnij zewnętrzną firmę audytorską specjalizującą się w dostępności cyfrowej, 
• Przeprowadź testy z osobami z różnymi rodzajami niepełnosprawności, 
• Oceń funkcjonalność przy użyciu tylko klawiatury, czytników ekranu i zwiększonego kontrastu. 

Co powinien zawierać raport z audytu? 

• Lista barier (np. brak alt textów, niska czytelność, błędy nawigacji), 
• Opis ich wpływu na użytkowników, 
• Rekomendacje dostosowania z określeniem priorytetów. 

5.2 Etap 2: Sporządzenie planu działań i harmonogramu 

Na podstawie wyników audytu należy opracować strategię wdrożenia – dokument, który określi: 

• które elementy mają najwyższy priorytet (np. strona główna, proces zakupowy, koszyk), 
• które działania można wykonać od razu (np. poprawa kontrastu), 
• które wymagają szerszej przebudowy (np. nawigacja, kod źródłowy), 
• terminy realizacji poszczególnych zadań, 
• osoby odpowiedzialne za wdrożenie (IT, UX, content, marketing). 

5.3 Etap 3: Techniczne wdrożenie zmian 

 To kluczowy moment, w którym należy działać zgodnie z WCAG 2.1 – poziom AA. 

 Najważniejsze działania techniczne: 

• Dodanie opisów alternatywnych (alt text) do wszystkich grafik, banerów i ikon, 
• Poprawienie struktury nagłówków (H1–H6) i tytułów stron, 
• Zapewnienie możliwości nawigacji klawiaturą we wszystkich interaktywnych elementach, 
• Zmiana kolorystyki i kontrastu, aby spełnić minimum 4.5:1, 
• Modyfikacja formularzy (etykiety, wskazówki, komunikaty o błędach), 
• Optymalizacja kodu HTML/CSS/JavaScript pod kątem semantyki i zgodności z czytnikami ekranowymi, 
• Udoskonalenie interfejsu użytkownika (czytelność, przewidywalność, powtarzalność). 

W przypadku aplikacji mobilnych: 

• Wsparcie dla TTS (Text-to-Speech), 
• Logiczna kolejność fokusu (np. „swipe”), poprawna semantyka przycisków, 
• Czytelna typografia i responsywność w pionie i poziomie. 

5.4 Etap 4: Testy zgodności po wdrożeniu 

Po wprowadzeniu zmian, konieczne jest przeprowadzenie ponownego testu dostępności, który powinien obejmować: 

• Testy z użytkownikami rzeczywistymi – np. osoby niewidome, seniorzy, użytkownicy z ograniczeniami manualnymi, 
• Testy manualne (bez myszy, z czytnikiem ekranu, z symulacją dysfunkcji widzenia), 
• Walidację kodu (HTML, CSS, ARIA) zgodnie z najnowszymi standardami W3C, 
• Użycie narzędzi jak axe, WAVE, Lighthouse w trybie porównawczym przed/po. 

 Cel: potwierdzenie pełnej zgodności z WCAG 2.1 oraz skuteczności w praktyce użytkownika. 

5.5 Etap 5: Szkolenie zespołu i procedury utrzymaniowe 

Nawet najlepiej dostosowana strona nie będzie dostępna na zawsze, jeśli nie zadbasz o utrzymanie standardów. W tym celu należy: 

• przeszkolić pracowników odpowiedzialnych za treści, marketing, UX/UI, obsługę klienta i SEO, 
• opracować wewnętrzne zasady edycji treści i projektowania interfejsów zgodne z WCAG, 
• wdrożyć procedury przeglądu i testowania dostępności przy każdej aktualizacji lub redesignie, 
• zlecać regularne audyty dostępności (np. co kwartał lub przed każdą kampanią). 

5.6 Etap 6: Informowanie użytkowników i dokumentacja zgodności 

 EAA wymaga także przejrzystości i możliwości zgłoszenia barier przez użytkowników. 

 Należy zadbać o: 

• Widoczną informację na stronie o dostępności, 
• Prosty formularz do zgłaszania niedostępności, 
• Dokumentację techniczną dostępności (dla audytorów lub organów nadzorczych), 
• Link do wersji alternatywnej treści (jeśli występuje). 

5.7 Wsparcie finansowe i zewnętrzne źródła pomocy 

Wdrożenie EAA to inwestycja, ale istnieją narzędzia, które mogą ją ułatwić: 

• Dofinansowania z programów UE, np. Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy, 
• Wsparcie PFRON (dla firm zatrudniających osoby z niepełnosprawnościami), 
• Wsparcie platform takich jak Shoper, które oferują szablony zgodne z WCAG, 
• Współpraca z ekspertami ds. dostępności (certyfikowani audytorzy, UX specjaliści). 

Błędy i konsekwencje – czego unikać i dlaczego nie warto ryzykować

Dostosowanie strony internetowej lub aplikacji mobilnej do wymogów Europejskiego Aktu o Dostępności (EAA) wymaga nie tylko wiedzy, ale też konsekwencji i świadomości. Niestety, wiele firm popełnia powtarzające się błędy – wynikające z niedopatrzeń, błędnych założeń lub powierzchownego podejścia do dostępności cyfrowej. Co gorsza, lekceważenie EAA może prowadzić do dotkliwych konsekwencji – od kar finansowych po utratę prawa do sprzedaży online.

6.1 Najczęstsze błędy techniczne i projektowe 

 a) Brak pełnego audytu – działania na „oko”

Wiele firm ogranicza się do prostego testu kontrastu lub sprawdzenia tekstów alternatywnych. Tymczasem zgodność z WCAG 2.1 to ponad 50 szczegółowych kryteriów, których niespełnienie może uniemożliwić korzystanie z serwisu nawet w najprostszych scenariuszach. 

b) Nieprawidłowe lub brakujące alt texty

Opis alternatywny grafik to podstawa – jednak wiele altów jest zbyt ogólnikowych („produkt”), mylących („zdjęcie”) lub nie istnieje wcale. To szczególnie problematyczne w sklepach, gdzie klienci niewidomi nie mogą zrozumieć, co kupują. 

c) Brak obsługi interfejsu za pomocą klawiatury

Nawigacja tylko za pomocą myszy to poważna bariera dla osób z niepełnosprawnościami ruchowymi. Sklepy często nie testują funkcjonalności formularzy, rozwijanych menu czy koszyka w trybie klawiaturowym. 

d) Niewłaściwe etykiety formularzy

Pola do wpisania danych, które nie mają podpisów (np. „Imię”, „Adres e-mail”), nie są zrozumiałe dla czytników ekranowych. Brak błędów walidacyjnych i sugestii poprawy to kolejne niedopatrzenia. 

e) Niewystarczający kontrast

Tekst jasnoszary na białym tle, linki w kolorze zlewającym się z tłem – to częste problemy w nowoczesnych layoutach. Niewystarczający kontrast to nie tylko problem estetyczny – to naruszenie przepisów. 

f) Brak napraw po aktualizacjach strony

Nawet jeśli dostępność została wdrożona raz, po wdrożeniu nowej wersji strony lub aktualizacji platformy e-commerce, wiele firm zapomina o ponownym sprawdzeniu zgodności. Każda zmiana – w szablonie, strukturze kodu, wtyczkach czy treści – może wprowadzić nowe bariery. Dlatego dostępność nie jest projektem jednorazowym, tylko ciągłym procesem, który wymaga stałego monitorowania. 

6.2 Błędy organizacyjne i decyzyjne 

 a) Traktowanie dostępności jako dodatku

Niektóre firmy wdrażają dostępność „na końcu” – po uruchomieniu sklepu, po publikacji kampanii, po zaprojektowaniu aplikacji. Tymczasem dostępność powinna być integralnym elementem procesu projektowania UX/UI oraz developmentu, a nie poprawką do gotowego produktu. 

 b) Brak zaangażowania zespołu

Dostępność to nie tylko kwestia kodu – to także treści, grafiki, marketing, obsługa klienta. Jeśli tylko dział IT zna zasady WCAG, a reszta zespołu nie – efekty będą niespójne. To zespół (content, UX, SEO, design, customer service) wspólnie odpowiada za standardy dostępności. 

 c) Ignorowanie opinii użytkowników

Brak kanałów do zgłaszania barier dostępności to poważny błąd. Osoby, które napotkają problemy, często chcą je zgłosić. Wiele sklepów nie udostępnia formularza kontaktowego, nie zapewnia obsługi czatu tekstowego lub ignoruje zgłoszenia – co może prowadzić do oficjalnych skarg i konsekwencji prawnych. 

6.3 Konsekwencje braku zgodności z EAA 

Europejski Akt Dostępności przewiduje realne sankcje wobec firm, które nie dostosują swoich produktów i usług do wymogów: 

 a) Kary finansowe

Wysokość kary ustalana jest przez krajowe organy nadzoru (np. Prezesa PFRON w Polsce). Może ona wynosić od kilkunastu tysięcy do setek tysięcy złotych, a w Niemczech nawet do 500 000 euro. Kary są proporcjonalne do skali naruszenia. 

b) Nakaz wstrzymania działalności

Jeśli sklep internetowy nie spełnia wymogów dostępności, może zostać zablokowany w całej UE, a oferowane produkty – wycofane z rynku do czasu wprowadzenia poprawek.

c) Skargi konsumenckie i pozwy sądowe

Klienci mogą zgłaszać przypadki braku dostępności do odpowiednich instytucji, a także składać pozwy cywilne – szczególnie w przypadkach uporczywego utrudniania dostępu do usług. 

d) Wykluczenie z przetargów i projektów publicznych

Firmy, które nie spełniają standardów EAA, nie mogą brać udziału w zamówieniach publicznych, projektach unijnych i programach wspierających cyfryzację. 

e) Utrata reputacji i zaufania klientów

W dobie mediów społecznościowych i rosnącej świadomości konsumenckiej, brak dostępności staje się wizerunkowym ciosem. Firmy, które ignorują potrzeby osób z niepełnosprawnościami, są postrzegane jako niedbałe, archaiczne i nieodpowiedzialne społecznie. 

Narzędzia, dobre praktyki i wzorce – jak skutecznie wdrożyć EAA w e-commerce

Przystosowanie sklepu internetowego do wymogów Europejskiego Aktu Dostępności nie musi być procesem skomplikowanym, jeśli wykorzystasz odpowiednie metody, narzędzia oraz doświadczenia firm, które już takie wdrożenie przeprowadziły. Poniżej przedstawiam zestawienie praktycznych rozwiązań i sprawdzonych praktyk, które pomogą Ci osiągnąć zgodność z EAA i podnieść standardy dostępności Twojego e-commerce. 

7.1 Narzędzia wspierające dostępność cyfrową 

 a) Automatyczne testery i analizatory

• WAVE (Web Accessibility Evaluation Tool) – darmowe narzędzie do analizy struktury strony, wykrywa brakujące opisy alternatywne, błędne nagłówki, niski kontrast. 
• Lighthouse (Google Chrome) – analizuje dostępność, wydajność i SEO strony internetowej w jednym raporcie. 
• axe DevTools (Deque Systems) – profesjonalne narzędzie audytowe, idealne do testowania kodu źródłowego pod kątem WCAG. 
• Accessibility Insights – narzędzie Microsoftu z trybem „FastPass” do szybkiego testowania zgodności. 

 b) Narzędzia do sprawdzania kontrastu

• WebAIM Contrast Checker – pozwala łatwo porównać kontrast tekstu i tła, zgodnie z WCAG. 
• Color Oracle – symuluje zaburzenia widzenia kolorów (daltonizm, tritanopia), co pozwala zoptymalizować projekt graficzny. 

c) Testy funkcjonalności

• NVDA (NonVisual Desktop Access) – darmowy czytnik ekranu dla systemu Windows, 
• VoiceOver (Apple) – wbudowany czytnik ekranu w systemach macOS i iOS, 
• TalkBack (Android) – czytnik ekranu dla urządzeń mobilnych z Androidem, 
• Only Keyboard Navigation – testowanie całej ścieżki użytkownika wyłącznie przy użyciu klawiatury. 

7.2 Dobre praktyki projektowe i wdrożeniowe 

a) Projektowanie z myślą o dostępności od początku (design for all)

Zamiast poprawiać gotowy system, wprowadź zasady dostępności na etapie projektowania interfejsu. Oznacza to: 

• wybór kontrastujących kolorów z odpowiednią różnicą luminancji, 
• jednoznaczne i czytelne etykiety pól, przycisków i linków, 
• logiczną strukturę nagłówków (H1, H2, H3…), 
• odpowiednie rozmieszczenie elementów formularzy (label → input → błąd), 
• czytelne, proste fonty bez dekoracji (np. Arial, Open Sans, Roboto). 

b) Testowanie z udziałem użytkowników

Prawdziwa dostępność to taka, którą potwierdza użytkownik, a nie tylko audyt automatyczny. Przeprowadź testy z osobami: 

• niewidomymi (np. korzystającymi z NVDA lub VoiceOver), 
• starszymi, 
• z ograniczeniami manualnymi (np. nieużywającymi myszy), 
• z trudnościami poznawczymi (np. problemy z pamięcią, skupieniem). 

c) Szkolenie zespołu i aktualizacje wiedzy

Zainwestuj w: 

• szkolenia z WCAG i EAA dla zespołu contentowego, marketingowego, IT, UX, 
• warsztaty projektowania dostępnych interfejsów, 
• certyfikację z zakresu dostępności dla kluczowych pracowników, 
• dokumentację wewnętrzną z checklistą dostępności do każdej kampanii. 

d) Integracja z platformami wspierającymi dostępność

Jeśli korzystasz z gotowych platform e-commerce (np. Shoper, WooCommerce, Shopify, PrestaShop), wybieraj: 

• motywy zgodne z WCAG 2.1, 
• szablony zbudowane w standardzie „a11y-ready”, 
• wtyczki do optymalizacji dostępności (np. UserWay, accessiBe – z zastrzeżeniem, że nie zastępują one pełnego wdrożenia!). 

7.3 Wzorce i przykłady firm, które wdrożyły dostępność 

 a) Shoper

• Polska platforma e-commerce zintegrowana z WCAG 2.1, 
• Szablony dostępne dla osób z niepełnosprawnościami wzroku i ruchu, 
• Panel administracyjny umożliwia dodawanie alt tekstów, opcji kontrastu, optymalizację dla czytników ekranowych. 

b) ING Bank Śląski

• Jeden z liderów wdrażania dostępności cyfrowej w sektorze finansowym, 
• Aplikacja mobilna i serwis transakcyjny spełniają wymagania WCAG 2.1,
• Dostępność komunikacji (wideo z tłumaczem PJM, czaty tekstowe). 

c) Allegro

• Największy polski marketplace, który systematycznie wprowadza rozwiązania dostępnościowe, 
• Filtry, formularze, nawigacja – projektowane z uwzględnieniem potrzeb użytkowników z niepełnosprawnościami.

Podsumowanie – Co musisz wiedzieć i zrobić zanim EAA zacznie obowiązywać

Najważniejsze wnioski z artykułu 

Europejski Akt o Dostępności (EAA) to nie tylko nowy obowiązek prawny – to jeden z najważniejszych filarów nowoczesnego, odpowiedzialnego i skalowalnego biznesu online. Wdrożenie zasad dostępności cyfrowej: 

• chroni przed karami finansowymi i blokadą działalności, 
• umożliwia dotarcie do milionów nowych klientów, także z grup dotąd wykluczonych, 
• poprawia UX, SEO i konwersję w sklepie internetowym, 
• buduje zaufanie i wizerunek firmy jako odpowiedzialnej społecznie. 

Nadchodzące zmiany wymagają realnego zaangażowania – zarówno technologicznego, jak i organizacyjnego. Nie chodzi o jednorazową modyfikację strony, lecz o stały standard działania, który stanie się podstawą w każdym nowoczesnym projekcie e-commerce. 

Najczęstsze pytania (FAQ) – zwięźle i konkretnie 

• Czy szablon „zgodny z WCAG” wystarczy? Nie – to dopiero punkt wyjścia. Równie ważne są treści, sposób działania formularzy, dostępność koszyka, struktura linków, opisów, nawigacji.
• Jak długo trwa wdrożenie EAA? To zależy od stanu obecnego sklepu. Średnio: 2–8 tygodni przy zaangażowaniu zespołu i zewnętrznego audytora. Dla nowych sklepów – warto uwzględnić EAA od razu.
• Czy dostępność poprawia sprzedaż? Tak – statystycznie firmy z dobrze wdrożoną dostępnością notują wzrost konwersji o 20–25%, spadek porzuceń koszyka i wyższe zaangażowanie.
• Czy są dofinansowania na wdrożenie EAA? Tak – m.in. z funduszy UE, PFRON i regionalnych programów cyfrowych. Warto skonsultować się z doradcą ds. funduszy.

Europejski Akt o Dostępności to nie koszt. To inwestycja. W rozwój, w jakość, w zaufanie i w klientów, którzy nareszcie będą mogli kupować, oglądać i korzystać bez barier. 

Chcesz wykorzystać potencjał cross-border w praktyce? Zobacz, jak możemy pomóc Ci w wysyłkach i zwrotach zagranicznych – skontaktuj się z naszym zespołem.